پس از شکست آتشبس در پایتخت سودان، دو هفته جنگ بین ارتش این کشور و یک گروه شبهنظامی، بار دیگر خشونتها را در دارفور شعلهور کرد، منطقهای که زخمهای دو دهه درگیری نسلکشی را برجای گذاشت و بیش از 300000 کشته بر جای گذاشت.
آتش بسی که قرار بود یکشنبه شب پایان یابد، روز شنبه در حالی از هم پاشید که پایتخت خارطوم زیر آتش توپخانه و حملات هوایی قرار گرفت. اما اکنون توجه بر منطقه دارفور متمرکز شده است، جایی که یک خلاء امنیتی پدید آمده است که دیپلمات ها و دیگر ناظران نگران آن هستند که ممکن است منجر به جنگ داخلی شود.
گروههای مسلح در دارفور تأسیسات مراقبتهای بهداشتی را غارت کرده و خانهها را سوزاندهاند، در حالی که بازارها در آتش سوختهاند. غیرنظامیان در آنجا شروع به تسلیح خود در برابر شبه نظامیان غارتگر و در برابر نیروهای پشتیبانی سریع، گروه شبه نظامی که با ارتش سودان می جنگند، کرده اند.
احمد گوجا، یک ناظر حقوق بشر مستقر در نیالا، بزرگترین شهر دارفور، گفت: «تنش ها و جنگی که ما با آن روبرو هستیم، می تواند منجر به جنگ داخلی شود.
درگیری گستردهتر در سودان بین دو جناح متخاصم، بیش از 500 کشته و 4500 زخمی برجای گذاشته است. ، چاد و اتیوپی.
روز شنبه یک کاروان اتوبوس حامل شهروندان آمریکایی از خارطوم به شهر بندر سودان در دریای سرخ رسید. غیرنظامیان بیشماری دیگر در خارطوم و سایر مناطق خشونتآمیز، اغلب در مجاورت نیروهای حمایت سریع، به دام افتادهاند.
اما در دارفور، جنگ همچنین خلأ امنیتی ایجاد کرده است که شبهنظامیان و قبایل مسلح از آن بهرهبرداری کردهاند و ترس از درگیری گسترده و بیرحمی را در منطقهای که در سالهای اخیر با حملات بیرویهی علیه غیرنظامیان روبرو بوده، افزایش داده است.
محمد عثمان، محقق سودانی در دیده بان حقوق بشر، گفت که در دارفور غربی در سال های اخیر، جوامع عرب در کنار نیروهای پشتیبانی سریع بسیج شده و حملاتی را علیه گروه های آفریقایی غیر عرب از جمله گروه ماسالیت انجام داده اند. او گفت که در مقابل، ماسالیت ها سلاح جمع آوری کرده و خود را در شبه نظامیان دفاع از خود سازماندهی کرده اند.
تنش ها برای دهه ها در میان گروه های عرب و قومی آفریقایی در دارفور، منطقه ای به وسعت کالیفرنیا، ادامه داشته است. اما بیثباتی اخیر به اوایل دهه 2000 بازمیگردد، زمانی که دیکتاتور سابق این کشور، عمر حسن البشیر، و ارتش سودان از جنگجویان عرب موسوم به جنجاوید برای سرکوب گروههای عمدتا غیر عرب که علیه دولت شورش میکردند، استخدام کردند.
یک کمپین گسترده تجاوز جنسی، قتل و پاکسازی قومی به دنبال داشت. بر اساس گزارش سازمان ملل، حدود 300 هزار نفر جان باختند و 2.7 میلیون نفر دیگر آواره شدند. دادگاه کیفری بینالمللی تحقیقاتی را درباره خشونت نسلکشی آغاز کرد و آقای البشیر را به اتهام نسلکشی و جنایت علیه بشریت در سال 2009 متهم کرد.
جنجاوید در دهه 2010 به نیروهای پشتیبانی سریع تبدیل شد، گروهی که اکنون در حال مبارزه با متحد سابق خود، ارتش سودان است.
رهبر این گروه، سپهبد محمد حمدان، که عمدتاً به نام همتی شناخته می شود، اهل دارفور است و تحلیلگران نگرانند که در صورت شکست ارتش سودانی بر نیروهای او در خارطوم، او ممکن است سعی کند به منطقه زادگاهش پناه ببرد.
از زمان شروع درگیری در این ماه، مقیاس خشونت در سراسر دارفور متفاوت بوده است. نیالا، در دارفور جنوبی و الفاشر در شمال، در روزهای اول درگیری، درگیری شدیدی را متحمل شدند. آقای احمد گفت، اما در روزهای اخیر، جنگ در هر دو منطقه کاهش یافته است و در نیالا کمیته های غیرنظامی محلی برای اجرای آتش بس به وجود آمده اند.
آقای محمد از دیده بان حقوق بشر گفت: «پویایی در نیالا و الفاشر مانند خارطوم است. «نیروهای پشتیبانی سریع علیه نیروهای مسلح سودان میجنگند و غیرنظامیان در تیراندازی متقابل گرفتار میشوند».
وضعیت در غرب دارفور، به ویژه در شهر ژنینا، که سازمان ملل متحد و گروه های امدادی از کشته شدن دست کم 100 غیرنظامی گزارش داده اند، نگران کننده تر است.
به گفته ادریس حسن الزهاوی، ناظر جامعه مدنی محلی، روز پنجشنبه، ارتش سودان با نیروهای پشتیبانی سریع جنگید و شبه نظامیان به چندین محله در شهر حمله کردند. آقای الزهاوی در پیامی صوتی با اشاره به تنش های فزاینده بین گروه های عرب و اقوام آفریقایی گفت: «درگیری در آنجا ابعاد اجتماعی پیدا کرده است.
یکی از بیمارستان های اصلی منطقه غارت شده است و کارکنان پزشکان بدون مرز که در این بیمارستان کار می کنند، نتوانسته اند به آن دسترسی پیدا کنند. این گروه در بیانیه ای اعلام کرد که این گروه مجبور شده است بیشتر فعالیت های خود را در دارفور غربی قطع کند.
به گفته سازمان ملل متحد، بیش از 20000 نفر از دارفور به چاد همسایه خود رفته اند و 3000 نفر دیگر به جمهوری آفریقای مرکزی پناه برده اند.
اما سازمانهای بشردوستانه هجوم شدیدتر پناهجویان را در هفتههای آینده پیشبینی میکنند و سازمان ملل میگوید در صورت ادامه خشونتها و درگیریها، ۲۷۰ هزار نفر میتوانند وارد چاد و سودان جنوبی شوند.
جروم مرلین، معاون مدیر چاد در کمیساریای عالی بشری سازمان ملل، گفت: «خانوادههایی که فرار کردهاند همه چیز را با خود بردهاند – اثاثیه، تختخوابها – گویی امکان بازگشت وجود ندارد، حداقل در کوتاهمدت. حقوق، آژانس پناهندگان بدن، که اوایل این ماه از منطقه مرزی بازدید کرد.
آیدای طبیعی و دکلن والش گزارش کمک کرد